همه چیز درباره عیار طلا؛ از 24 عیار تا طلای کم‌عیار

تا حالا به اعدادی که در فاکتور طلا می‌نویسند دقت کرده‌اید؟ می‌دانید عیار طلا چه معنایی دارد و چرا باید در هنگام خرید طلا به آن دقت داشته باشید؟ عیار به ما می گوید آلیاژی که داریم، چه مقدار طلا و چه مقدار ناخالصی دارد چون طلا فلز گران قیمتی است و برای قیمت گذاری باید عیارش مشخص باشد. در این مقاله به طور کامل عیار طلا را مورد بررسی قرار می‌دهیم. با ما همراه باشید.

عیار طلا چیست؟

عیار طلا به اندازه خلوص طلا اشاره دارد و معمولاً به صورت یک نسبت بیان می‌شود. در خرید آنلاین طلا، آگاهی از عیار آن بسیار مهم است. برای مثال، عیار ۲۴ نشان‌دهنده بیشترین خلوص طلا بوده که معادل با ۱۰۰٪ طلا خالص است.

در واقع، طلا به دلیل نرمی و شکنندگی آن به تنهایی در ساخت زیورآلات استفاده نمی‌شود و معمولاً با فلزات دیگر مانند نقره، مس یا پالادیوم ترکیب می‌شود تا استحکام و دوام بیشتری پیدا کند. به همین دلیل، عیار برای مصرف‌کنندگان و صنعتگران اهمیت بالایی دارد، زیرا نشان‌دهنده کیفیت و ارزش واقعی طلاست.

طلایی که از معادن استخراج می‌شود آنقدر نرم است که حتی با ناخن هم به راحتی خراشیده می‌شود به همین خاطر است که در بسیاری از فیلم‌ها برای آن که نشان بدهند طلا اصل و خالص است آن را گاز می‌گیرند تا ببینند جای دندانشان روی طلا می‌افتد یا نه؟ در صورت نرم بودن، اطمینان حاصل می‌کردند که آن فلز یک طلای ناب است. علاوه بر این، آن‌ها از میزان فرورفتگی جای دندانشان روی طلا ، عیار و درصد خلوص طلاها را نیز حدس می‌ زدند.

ترفندهای تشخیص عیار طلا

تشخیص عیار طلا می‌تواند چالش‌برانگیز باشد؛ اما چندین روش و ترفند وجود دارد که می‌توان از آن‌ها بهره‌برداری کرد.

• اولین روش، استفاده از تست اسید است که در آن اسید مخصوصی بر روی طلا قرار می‌گیرد و تغییر رنگ نشان‌دهنده عیار آن خواهد بود.
• استفاده از ترازوی دیجیتال برای اندازه‌گیری وزن و مقایسه آن با حجم طلا نیز می‌تواند مفید باشد.
• یک روش آسان، استفاده از آهنربا است، زیرا طلا باید به آهنربا جذب نشود.
• اگر روی طلا جای نشانه و یا عیار وجود داشته باشد، می‌توان با بررسی آن به میزان خلوص پی برد.

آیا طلای سفید و صورتی هم عیار دارند؟

بله، طلای سفید و طلای صورتی نیز دارای عیار هستند و به همان روش‌های عیار طلا محاسبه می‌شوند. طلای سفید معمولاً از طلا، نقره و پالادیوم یا نیکل ساخته می‌شود و عیار آن می‌تواند مانند طلا زرد باشد (برای مثال، ۱۸ عیار). طلای صورتی نیز ترکیبی از طلا با مس است که رنگ صورتی خاصی به آن می‌دهد و عیار آن نیز می‌تواند متغیر باشد. در نتیجه، طلای سفید و صورتی نه تنها دارای عیار هستند، بلکه می‌توانند به‌عنوان گزینه‌هایی زیبا و متفاوت در دنیای جواهرات مورد استفاده قرار گیرند.

رایج‌ترین انواع عیار طلا

در بازار طلا و حین خرید پلاک طلا، عیارهای مختلفی وجود دارند که رایج‌ترین انواع عیار طلا شامل عیار ۲۴، ۱۸، ۱۴ و ۱۰ است. عیار ۲۴ به عنوان طلا خالص شناخته می‌شود و معمولاً در مصنوعات طلا که به منظور شناسایی خلوص طلا استفاده می‌شوند، به کار می‌رود.

عیار طلا ۱۸ که ۷۵٪ طلا و ۲۵٪ ترکیبات دیگر دارد، به دلیل توازن خوبی که بین خلوص و استحکام ایجاد می‌کند، بسیار محبوب است. عیار ۱۴ که معادل ۵۸٫۳٪ طلا است، معمولاً در جواهرات ارزان‌تر و مقاوم‌تر به کار می‌رود. همچنین، عیار ۱۰ که دارای ۴۱٫۷٪ طلا است، در بعضی موارد به ویژه برای زیورآلات با قیمت پایین‌تر استفاده می‌شود.

نحوه محاسبه عیار طلا

تا به اینجا دانستید عيار طلا چيست‌؛ عیار طلا معیاری برای نشان دادن میزان خلوص طلا در یک قطعه است. اما برای محاسبه انواع عیار طلا، باید نسبت طلای خالص موجود در یک قطعه به وزن کل آن را در نظر گرفت. فرمولی که برای این محاسبه به کار می‌رود به شکل زیر است:

C = (Mg / Mm) × 24

در این فرمول:

• C نمایانگر عیار طلا (بر مبنای ۲۴) است.
• Mg وزن طلای خالص موجود در قطعه است.
• Mm وزن کل قطعه طلا است (شامل آلیاژهای دیگر).

مثال:

فرض کنید قطعه‌ای از طلا در اختیار دارید که وزن آن ۲۰۰ گرم است و از این مقدار، ۱۵۰ گرم آن طلای خالص باشد. در این صورت:

C = (150 / 200) × 24 = 18

یعنی این قطعه طلا، دارای عیار ۱۸ است.

تبدیل درصد خلوص طلا به عیار

اگر درصد خلوص طلای موجود در یک قطعه را داشته باشید، می‌توانید با استفاده از جدول زیر، عیار آن را تخمین بزنید:

نکته: معمولاً در هر بازه، عدد پایین‌تر به‌عنوان مرجع در نظر گرفته می‌شود. به عنوان مثال، برای عیار ۱۸، عدد ۷۵٪ رایج‌ترین مبنا است.

نمونه کاربردی:

اگر درصد خلوص طلای یک قطعه ۶۰٪ باشد، با توجه به جدول بالا که این عدد در بازه ۵۸.۳۳٪ تا ۶۲.۵٪ قرار می‌گیرد، عیار آن ۱۴ محسوب می‌شود.

نحوه نگهداری از طلا با عیار‌های مختلف

نگهداری از طلا بسته به عیار آن می‌تواند متفاوت باشد. طلا با عیار بالا، مانند عیار ۲۴، عموماً نرم‌تر و حساس‌تر به خراشیدگی و ضربات است؛ بنابراین بهتر است آن را در جعبه‌های نرم یا با پارچه‌های مخملی نگهداری کرد و از تماس با اشیاء تیز یا مواد شیمیایی پرهیز نمود. طلا با عیار پایین، مانند ۱۸ یا ۱۴، معمولاً استحکام بیشتری دارد، اما همچنان نیاز به مراقبت دارد. بهتر است از انجمن‌های شرکتی معتبر برای تمیز کردن و تعمیر طلای خود استفاده کنید تا جلای آن حفظ شود. در کل، دور از رطوبت و حرارت، و در مکان‌هایی دربسته و تاریک نگهداری کردن طلا می‌تواند عمر آن را افزایش دهد.

هر کشور دارای چه عیاری از طلا است؟

• کشورهای عربی، چین، هنگ کنگ، تایوان : طلای 24 عیار
• کشورهای عربی، هند، بنگلادش، پاکستان، سری لانکا : طلای 22 عیار
• کشورهای عربی منطقه خلیج فارس : طلای 21 عیار
• جنوب اروپا، پرتغال : طلای 19/2 عیار
• جنوب اروپا، ایران و مصر : طلای 18 عیار
• شمال اروپا، اسکاندیناوی و آلمان : طلای 8 تا 18 عیار
• روسیه : طلای 9 تا 14 عیار
• بریتانیا : طلای 9 تا 22 عیار
• ایالات متحده و کانادا : طلای 10 تا 18 عیار
• ترکیه : طلای 14 تا 21 عیار

عیار طلا مرسوم در کشور ها چه عیاری است؟

در کشورهای مختلف یک یا چند عیار برای طلاسازی مرسوم است. در کشورهای اروپایی طلای عیار پایین به دلیل قیمت کم‌تر رونق زیادی دارد اما در کشورهای شرقی به دلیل نگاه سرمایه‌ای مردم به طلا از عیارهای بالاتر برای تولید استفاده می‌شود. البته شرایط اقلیمی نیز در این مورد مؤثر است چراکه رطوبت بالا باعث تیرگی طلاهای عیار پایین‌تر می‌شود در نتیجه در هوای شرجی و گرم طلاهای عیار بالا محبوبیت بیشتری پیدا می‌کنند. در ایران معمولاً از عیار ۱۸ استفاده می‌شود و عیارهای ۲۰ و ۲۲ هم به رسمیت شناخته می‌شوند اما تولید طلا با عیار پایین‌تر از ۱۸ فقط برای صادرات مجاز است و عرضه آن در بازار داخل ممنوع است.

چگونه عیار طلا را تشخیص دهیم؟

برای تشخیص عیار طلا روش‌های مختلفی وجود دارد که می‌توان از آن‌ها به‌صورت تجربی یا آزمایشگاهی استفاده کرد. در ادامه، چند روش رایج برای تشخیص عیار طلا را توضیح می‌دهیم.

تشخیص از طریق مهر یا عدد حک‌شده روی طلا

روی اکثر طلاهای اصل، عددی حک شده که نشان‌دهنده عیار آن است. این عدد معمولاً به صورت یکی از موارد زیر نوشته می‌شود:

این عدد معمولاً روی قسمت پنهانی مانند قفل گردنبند، داخل حلقه یا پشت آویز طلا حک می‌شود.

استفاده از اسید مخصوص (تست اسید)

در این روش، مقدار کمی اسید نیتریک یا اسید مخصوص تست طلا روی سطح فلز ریخته می‌شود. اگر طلا تغییر رنگ ندهد، احتمالاً اصل و با عیار بالا است. اما اگر واکنش نشان دهد یا تغییر رنگ دهد، ممکن است ناخالص یا بدل باشد.

هشدار: این روش باید با احتیاط و در شرایط ایمن انجام شود، زیرا اسید خطرناک است.

استفاده از سنگ محک

در این روش، طلا را روی سنگ محک می‌کشند و خطی از آن روی سنگ باقی می‌ماند. سپس چند قطره اسید مخصوص با عیارهای مختلف روی آن خط ریخته می‌شود تا عیار واقعی طلا با مقایسه واکنش‌ها مشخص شود.

این روش سنتی در طلافروشی‌ها رایج است.

استفاده از دستگاه‌های دیجیتال آنالیز طلا

دستگاه‌هایی مانند XRF (X-Ray Fluorescence) می‌توانند ترکیبات فلزی و درصد دقیق طلا را مشخص کنند. این روش گران اما دقیق‌ترین راه برای سنجش عیار طلاست و در آزمایشگاه‌های معتبر یا فروشگاه‌های طلا و جواهرات پیشرفته استفاده می‌شود.

تشخیص از روی رنگ و وزن

• رنگ طلای 24 عیار زرد براق و کمی متمایل به نارنجی است.
• طلای عیار پایین‌تر معمولاً رنگ مات‌تری دارد و سبک‌تر از طلاهای با عیار بالاست (به علت وجود فلزات دیگر در ترکیب).
• 

حال کدام عیارطلا بهتر است؟

طلای ۱۸ عیار از ۷۵ درصد طلا و ۲۵ درصد فلزات آلیاژی ساخته شده است. این ترکیب سنتی‌ترین مخلوط طلا با فلزات دیگر است. قطعات ساخته‌شده از طلای ۱۸ عیار، رنگ زرد تیره‌تری نسبت به طلای ۱۴ و ۱۰ عیار دارند. البته سایه‌های رنگی دیگری ممکن است در آنها دیده شود که بسته به نوع فلز به‌کاررفته در آن متغیر است. این طلا متداول‌ترین نوع طلای موجود در بازار است و دوام و استحکام بسیار بالایی دارد. به‌همین‌دلیل برای استفاده روزانه مناسب است. البته قیمت آن از طلای ۲۴ و ۲۲ عیار کمتر است. معمولا طلای ۱۸ عیار را با 18k، ۰٫۷۵ یا ۷۵۰ نشان می‌دهند.

جدول مقایسه طلای ۱۸ عیار و طلای ۲۴ عیار

در این قسمت به بررسی طلای 18 و 24 عیار می‌پردازیم.

سخن پایانی

عیار طلا نه‌تنها شاخصی برای سنجش خلوص این فلز گران‌بهاست، بلکه نقش مهمی در ارزش‌گذاری، خرید و حتی انتخاب نوع کاربرد آن دارد. چه به دنبال خرید طلای زینتی باشید، چه قصد سرمایه‌گذاری در سکه و شمش داشته باشید، درک تفاوت‌های بین عیارهای مختلف طلا به شما کمک می‌کند انتخابی هوشمندانه و آگاهانه داشته باشید. فراموش نکنید که همیشه از فروشندگان معتبر خرید کنید و از صحت عیار درج‌شده مطمئن شوید.

سوالات متداول

عیار طلا چیست و چگونه تعیین می‌شود؟

عیار مقدار خلوص طلا در یک سکه یا جواهرات طلا را نشان می‌دهد و معمولاً با عددی بین ۰ تا ۲۴ نمایش داده می‌شود. به عنوان مثال، طلا با عیار ۲۴ (طلا خالص) شامل ۱۰۰ درصد طلا است. عیارهای دیگر، مانند ۱۸ عیار، شامل ۷۵ درصد طلا و ۲۵ درصد سایر فلزات هستند. عیار مورد استفاده به نوع محصول و هدف خرید می‌تواند متفاوت باشد.

آیا خرید طلا به عنوان سرمایه‌گذاری مناسب است؟

بله، خرید طلا به عنوان یک ابزار سرمایه‌گذاری می‌تواند مناسب باشد. طلا معمولاً به عنوان یک پناهگاه امن در برابر نوسانات اقتصادی و تورم شناخته می‌شود. با این حال، مانند هر سرمایه‌گذاری دیگر، مهم است که قبل از خرید، بازار را به دقت بررسی کرده و تصمیمات آگاهانه بگیرید. همچنین، در نظر داشته باشید که قیمت طلا می‌تواند نوسانات زیادی داشته باشد.

چگونه می‌توان از تقلب در خرید طلا جلوگیری کرد؟

برای جلوگیری از تقلب در خرید طلا، باید از جواهرسازی‌ها یا فروشگاه‌های معتبر و شناخته شده خرید کنید. قبل از خرید، عیار را از طریق مهر عیار روی محصول یا با تست‌های معتبر بررسی کنید. حتماً فاکتور خرید شامل جزئیات محصول و عیار آن را دریافت کنید. این سند به شما در مواقع نیاز کمک خواهد کرد.

آیا طلای ۲۴ عیار بهترین نوع طلا برای ساخت زیورآلات است؟

خیر. با اینکه طلای ۲۴ عیار خالص‌ترین نوع طلاست، اما به‌دلیل نرمی و انعطاف‌پذیری زیاد، برای ساخت زیورآلات مناسب نیست. طلاهایی با عیار پایین‌تر مثل ۱۸ یا ۱۴ عیار، به‌دلیل ترکیب با فلزات دیگر، دوام و استحکام بیشتری دارند و برای ساخت طلا و جواهر کاربردی‌تر هستند.

تفاوت بین طلای ۱۸ عیار و ۱۴ عیار چیست؟

طلای ۱۸ عیار دارای ۷۵٪ طلای خالص است، در حالی که طلای ۱۴ عیار حدود ۵۸.۳٪ طلای خالص دارد. طلای ۱۸ عیار درخشش و ارزش بیشتری دارد، اما طلای ۱۴ عیار به‌دلیل سختی بالاتر و قیمت مناسب‌تر، انتخاب محبوب‌تری برای استفاده روزمره است.

آیا عیار طلا روی قیمت نهایی آن تأثیر دارد؟

بله، هرچه عیار طلا بالاتر باشد، میزان طلای خالص آن بیشتر است و در نتیجه قیمت آن نیز بالاتر خواهد بود. به همین دلیل شمش یا سکه‌های ۲۴ عیار معمولاً گران‌تر از طلاهای ۱۸ یا ۱۴ عیار هستند.